Badanie mykologiczne to podstawowe narzędzie w walce z infekcjami grzybiczymi.
Pozwala ono dobrać terapię celowaną do konkretnego szczepu i rodzaju grzybni występującej na paznokciu pacjenta. Terapia bez przeprowadzonego badania jest długa i bardzo często kończy się niepowodzeniem, ponieważ ciężko jest określić „na oko”, z jakim rodzajem grzybni mamy odczynienia. Pełen obraz składa się z badania bezpośredniego pod mikroskopem oraz hodowli.
W gabinecie podologicznym pobiera się drobne skrawki zmienionej chorobowo płytki paznokciowej oraz wyskrobiny masy rogowej spod wolnego brzegu paznokcia lub zmieniony chorobowo naskórek.
Materiał do badania pobiera się jałowymi cążkami, dłutem podologicznym lub skalpelem. Pobieranie materiału jest całkowicie bezbolesne. Istotne jest to, żeby materiał do badania był pobrany z granicy, z częścią patologicznie niezmienioną. Materiał zeskrobin zostaje następnie wysłany w przeciągu 24 godzin do laboratorium. Zostaje rutynowo poddany badaniu bezpośredniemu, czyli oglądaniu pod mikroskopem w 400-krotnym powiększeniu. Badanie bezpośrednie pozwala na orientacyjną ocenę, czy w danej próbce obecne są strzępki nici grzybów, np. z rodzaju Candida lub Malassezia.
Kolejnym etapem oceny grzybicy jest hodowla. Po inkubacji można zidentyfikować rodzaj grzyba. Czas trwania hodowli to 4-6 tygodni.